COLUMN - De koek is op, wie wil de kruimels?
De koek is op; deze uitspraak vond ik op internet en bij de betekenis stond er: "het maximaal haalbare is bereikt, meer zit er niet in". Maar zelfs als de koek niet op is, kan het maximaal haalbare wel eens bereikt zijn. Hiermee doel ik op het feit dat met relatief nieuwe inkoopmethodieken -zoals Dynamisch Contracteren en Beheren, dat net als Bestuurlijk Aanbesteden onder OpenHouse valt- de grenzen van het juridisch toelaatbare zijn bereikt en er nog geen adequate oplossingen voorhanden waren voor de bijeffecten.
Let wel, als medeontwikkelaar van DC&B, ben ik een groot voorstander van OpenHouse. Dit omdat er een groot aantal voordelen zijn t.o.v. de benadering waarbij de kwantitatieve concurrentie de boventoon voert. Echter, ook OpenHouse kent zo zijn issues en één daarvan is het (eerlijk) verdelen van de koek. Immers, niet de klassieke aanbestedende diensten bepalen het verdeelmodel van de koek, maar de eindgebruikers van de diensten. Het gevaar wat hierin schuilt is dat door de brede verdeling, de koek zover wordt verdeeld dat er enkel een hoop kruimels overblijven. Na ruim drie jaar werken met de methodiek, kan ik niet anders dan constateren dat we een oplossing moeten zoeken voor dit issue. Immers, koek kan dan wel uit kruimels bestaan, kruimels zijn nog geen koek. In navolging van de uitspraak Falk/Pharma Das uit 2016 was er echter op 1 maart jongstleden een tweede uitspraak van het Europese Hof van Justitie, in de zaak Tirkkonen. Deze uitspraak zou uitkomst kunnen bieden. Hoewel in eerste aanleg de uitspraak toeziet op de mogelijkheid tot beperking van toetreding van nieuwkomers tijdens de looptijd, biedt deze uitspraak ook mogelijkheden tot reguliere in- en uitstroom tijdens de procedure. Hiermee is het mogelijk om het aantal aanbieders in evenwicht te krijgen of te houden in relatie tot de opdracht.
Dit is goed nieuws voor aanbieders en gemeenten: met deze uitspraak kunnen we voorkomen dat de koek verkruimelt. Het wachten is op een volgende uitspraak, maar er zijn weer (juridische) mogelijkheden om de OpenHouse inkoopmethodieken verder te ontwikkelen en professionaliseren, in het belang van de hulpbehoevende inwoners van gemeenten.
Auteur: Marco van der Spek-Stikkelorum